• हरिशंकर शर्मा
कलैया (बारा), ७ मंसिर । बारा जिल्लाको फेटा गाउँपालिका वडा नं. १ भरवलिया स्थित नेपाल राष्ट्रिय आधारभूत विद्यालयमा प्रधानाध्यापक देखि शिक्षकहरुको रजाई छ । विद्यालयमा बालबालिकाहरु उपस्थित नभएपछि प्रधानाध्यापकदेखि शिक्षकहरु विद्यालय हाताभित्र बसेर गफ हान्दै, समय विताउँदै मोज गर्दै आएका छन् । कक्षा १ देखि ५ सम्म अध्यापन हुने उक्त विद्यालयमा दैनिक ४ देखि ६ जना विद्यार्थीहरुको मात्रै उपस्थिति हुन्छ, जसको मौका छोपी प्रधानाध्यापकदेखि शिक्षकहरु अध्यापनको नाममा समय विताउँदै मोज गर्दै आएका छन् ।
विद्यालयमा प्रधानाध्यापक मनोज साह सहित ६ जना शिक्षक कर्मचारीहरु छन् तर दैनिक विद्यार्थीहरुको उपस्थिति संख्या पनि ६ जना मात्रै छ । बिहीबार स्थानीयहरुले स्थलगत अवलोकन गर्ने क्रममा विद्यालयमा जाँदा शिक्षकहरु विद्यालय हाताभित्र बसेर गफ हान्दै घाम तापी रहेको पाइएको थियो भने एउटा कक्षामा जम्मा ६ जना विद्यार्थी शिक्षक विना अध्ययन गरि रहेको पाइयो । विद्यालयको हाजरी रजिष्टरमा विद्यार्थीहरुको संख्यामा भने टन्नै छ, तर उपस्थिति शुन्य छ । विद्यालयको हाजरी रजिष्टरमा कक्षा १ देखि ५ सम्म १ सय ८७ जना विद्यार्थीहरुको नाम दर्ता छ तर विद्यालय आउने बालबालिकाहरु ६ जना मात्रै ।
विद्यालयमा अध्यापन नहुने गरेको कारण अभिभावकहरुले आ-आफ्नो बालबालिकालाई त्यहाँबाट हटाएर अन्यत्र बोर्डिङ्ग स्कुलमा अध्यापन गराई रहेको बताइएको छ । विद्यालयमा प्रधानाध्यापक सहित शिक्षकहरुले अध्यापनको नाममा समय मात्र विताउने गरेकोले बालबालिकाहरुको भविष्य नै अन्यौलमा पर्ने अवस्थालाई मध्यनजर गर्दै अभिभावकहरुले आ-आफ्ना बालबालिकाहरुलाई त्यहाँबाट हटाएर भलुही चोक स्थित इङ्गलिस बोर्डिङ्ग स्कुलमा हालेको स्थानीयहरु बताउँछन् । विगत एक वर्ष पहिले नै त्यस विद्यालयबाट हटाएर अन्य निजी विद्यालयमा भर्ना भइसकेका विद्यार्थीहरुको पनि हालसम्म ति विद्यालयमा नाम दर्ता छदैछ । यस्तो कार्यले गर्दा बालबालिकाहरुको नाम देखाएर खाजा वापतको बढि बजेट प्रधानाध्यापकले कुम्ल्याउँदै आएको प्रष्ट देखिन्छ ।
स्थानीय धिरज पटेल भन्छन् ‘बालबालिकाहरुको अध्यापनप्रति न प्रधानाध्यापकको चिन्ता छ, न यहाँको शिक्षकको, १० बजे विद्यालय खुल्ने समय भएपनि उनीहरु ११ बजे आउँछन् र १ नबज्दै विद्यार्थी उपस्थित नभएको निहुँमा आफ्नो घरतर्फ लाग्छन् । यस्तो अवस्थामा कुन अभिभावकले आफ्नो बालबालिकालाई यहाँ पढाउँछन्’ । विद्यालयमा प्रधानाध्यापक मनोज साहको चरम लापरवाही देखिएको छ । शिक्षाको नाममा विद्यालयको बजेटदेखि सक्याउने मात्रै काम हुने गरेको छ । हाजरी रजिष्टरमा १ सय ८७ जना विद्यार्थीहरुको नाम छ तर उनीहरु उपस्थित नभएको कारण उनीहरुको नाममा खाजाको लागि आउने पत्ता कुम्ल्याउँदै आएको स्थानीयहरुको आरोप छ । पालिकाबाट खाजाको भत्ता उठाउनको लागि मात्रै विद्यार्थीहरुको नाम हाजरी रजिष्टरमा राखिएको बताइएको छ । विद्यालयमा शिक्षाको गुणस्तर नरहेको भन्दै अभिभावकहरुले आआफ्नो बालबालिकाहरुलाई अन्य निजी स्कुलमा पढाई रहेका छन् तर वर्षौदेखि त्यही बालबालिकाको नाममा प्रधानाध्यापक साहले खाजा वापतको रकम वर्षेनी कुम्ल्याउँदै आएको स्थानीयहरुको भनाई छ ।
विद्यालयको अवस्थाबारे प्रधानाध्यापकसँग बुझ्दा उनको दादागिरी नै बढि छ । विद्यालयबारे केही बुझ्नुछ भने गाउँपालिकामा गएर बुझ्नुस् भन्दै स्थानीयलाई थर्काउने गरेका छन् । स्थलगत अवलोकनै क्रममा स्थानीय युवा धिरज पटेल सहितका युवाहरु विद्यायमा पुगेपछि देखेको अवस्था र त्यहाँका प्रधानाध्यापक मनोज साहसँग गरेको कुराकानीलाई सामाजिक सञ्जालमा पोष्ट्याएका छन् । उनले लेखेका छन् ‘गजबको छ हाम्रो देश र यहाँको कानुन आज म र मेरो गाउँको केही समाजसेवी साथीहरु हाम्रो गाउँको विद्यालयको शैक्षिक स्थिति बुझ्न हाम्रो गाउँको विद्यालयमा पुगेका थियौं । त्यहाँ हामीले सब शिक्षक ज्यूहरु बाहिर बसी गफ गर्दै बसेको देख्यौ । हामीले उहाँहरूसँग केही नसोधी कक्षाकोठामा गयौ र त्यहाँ हामीले जम्मा ६ जना विद्यार्थीलाई हेर्यौं । विद्यार्थीहरू किन कम छन् भनेर बुझ्न हामीहरू हेड सरको अफिसमा गयौ त्यहाँ हामीले विद्यालयमा विद्यार्थीहरूको कुल संख्या कति छ भनेर हाजिरी रजिस्टर चेक गर्यौ जहाँ हामीले रजिस्टरमा विद्यार्थीको संख्या धेरै रहेको हेर्यौं तर विद्यालयमा पढ्ने विद्यार्थीको संख्या कम भएको देख्यौ । यो विषयमा बुझ्न खोज्दा हेड सरले जे जे जानकारी लिनुछ तपाईहरु गाउँपालिकाको शिक्षा शाखामा गएर बुझ्नु भनेर भन्नु भएको छ । हामीले यो कुरा पहिलानी शिक्षा शाखालाई अवगत गराएका छौं तर पनि गाउँपालिका र शिक्षा शाखा मौन छ ।’
बालबालिकाहरुको भविष्यसँग प्रत्यक्ष सरोकार राख्ने शिक्षामा देखिएको यस समस्याबारे पालिकापनि झारा टार्ने मात्रै काम गर्दै आएको छ । पालिकालाई त्यहाँका स्थानीयहरुले पालिकामा पटक पटक ध्यानाकर्षण गराएका छन् तर कुनै किसिमको पहल हुन सकेको छैन । यसबारे पालिकाका सम्बन्धित शिक्षा शाखाका प्रमुख अलि अमदलसँग बुझ्दा उनले पनि गैरजिम्मेवार जवाफ दिए । उनले भने ‘विद्यालय हामीले गरेर मात्रै सुध्रिदैन्, त्यहाँको स्थानीयको पनि चासो हुनुपर्यो, विद्यालयमा विद्यार्थी नै उपस्थित हुँदैन भने हामी के गर्न सक्छौं ? भर्खरै केही दिन अघि एकजना अभिभावकसँग बालबालिका विद्यालय किन नआएको भनेर सोध्दा खेतमा धान काट्न गएको जवाफ दिए, अब ति बालबालिकाहरुलाई हामीले कसरी विद्यालयमा बोलाउँ, समातेर ल्याउने कुरै भएन’ । बालबालिकाहरुको खाजाको विषयमा भन्दै प्रमुख अहमदले २०८१ भदौदेखि बालबालिकाहरुको खाजा वापतको पैसा विद्यालयमा नपठाइएको बताए ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस् !